Llyn Cerrig Bach
Llyn Cerrig Bach ym Môn yw un o safleoedd archeolegol pwysicaf Prydain.
Roedd yn gyrchfan sanctaidd lle’r oedd Celtiaid yr Oes Haearn yn taflu ysbeilion rhyfel i’r dyfroedd fel offrymau i’r duwiau. Gwrthrychau milwrol a ddarganfuwyd yma fwyaf gan gynnwys 11 cleddyf, 8 pen picell, rhan o darian a darnau hyd at 10 i 22 o wahanol gerbydau rhyfel. Mae rhai o’r gwrthrychau yn lleol, er fod ychydig yn dod o Iwerddon a nifer o dde Lloegr. Mae hyn yn awgrymu fod gan y llyn arwyddocâd pell-gyrhaeddol. Mae astudio gwrthrychau’r llyn yn rhoi cipolwg amhrisiadwy i ni o fywyd a chredoau ein cyndeidiaid Celtaidd.
Testun gan Bedwyr Rees ar gyfer arddangosfa y Lle Hanes, Eisteddfod Genedlaethol 2017.
