Glenys James yn siarad i Tommy Edmund.

Disgrifiad

Mae Tommy Edmund, arweinydd Côr Meibion Montreal, yn canu ‘Iach i ti Gymru,’ ‘Mentra gwen’ a ‘Cyfri'r geifr’ i gyfeiliant y piano. Symudodd Mr. Edmund i Ganada o Odre’r Graig, Cwm Tawe yn 1929. Mae'n siarad â Glenys James ac yn sôn sut y daeth draw i Ganada gyda'r Llynges Frenhinol a chael ei wneud yn feistr y band gyda band ym Mirmingham. Sefydlwyd Côr Meibion Montreal yn 1930 ac i ddechrau bu'n canu caneuon Cymraeg yn Saesneg, ond nawr, ag yntau yn unig siaradwr Cymraeg y Côr, mae Mr Edmund yn darllen y geiriau i'r 28 aelod o'r côr er mwyn iddyn nhw ddysgu'r caneuon. Byddai hefyd yn addysgu caneuon gwerin Cymraeg i blant ysgol, dros y byd i gyd, a gwyddai iddynt drosglwyddo'r caneuon i'w plant eu hunain. Mae wedi cystadlu mewn nifer o Eisteddfodau, er na fu'n hollol lwyddiannus dros y blynyddoedd! Er iddo deimlo bod ei Gymraeg wedi gwella am i un o aelodau'r côr ddechrau dysgu Cymraeg ei hun, mae'n siomedig â'r diffyg cyfleoedd i siarad Cymraeg, ac nad yw ei wyrion yn awyddus i ddysgu'r iaith chwaith. Yn blentyn, mae'n cofio'r streiciau yn ogystal ag atgofion hapus fel y fenyw o Lanelli a fyddai'n dod trwy'r pentref i werthu cocos a bara lawr.