Gellir lawrlwytho cynnwys at ddefnydd anfasnachol, megis defnydd personol neu ar gyfer adnoddau addysgol.
Ar gyfer defnydd masnachol cysyllwch yn uniongyrchol gyda deilydd yr hawlfraint os gwelwch yn dda.
Read more about the The Creative Archive Licence.

Disgrifiad

Dyma'r darlun cyntaf y gwyddys amdano sy'n dangos aelod o'r Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig yn gwisgo'r 'Fflach', sef rhubanau duon ar gefn ei war.

Mae'r 'Fflach' yn dyddio o'r cyfnod pan fyddai milwyr yn gwisgo plethu ac, oherwydd y saim, yn eu clymu yn yr hyn a elwid yn 'queue bag'. Ym 1808 pan benderfynodd y Fyddin ddiddymu plethu, roedd y Gatrawd yn gwasanaethu yn Nova Scotia, Canada, ac fe wnaethant wrthod cymdymffurfio â'r gorchymyn. Yn y pen draw, pan beidiodd y milwyr â gwisgo eu gwallt mewn plethau penderfynwyd cadw'r rhubanau a oedd yn eu dal, sef y 'Fflach'. Ym 1834 gorchmynnodd Cadfridog a oedd yn archwilio'r Gatrawd y dylid tynnu'r Fflach. Cafodd y mater ei gyfeirio at y Brenin William IV ac fe rhoddwyd caniatâd swyddogol i'r Gatrawd wisgo'r Fflach fel arwydd o'i harwahanrwydd. Dywedir mai'r Is-Gyrnol John Christopher Harrison a enillodd yr hawl i'r Gatrawd wisgo'r 'Fflach'. Ymunodd ef â'r Gatrawd ym 1805 gan ymddeol ym 1837 fel swyddog. Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf (1914-18) awgrymodd Arglwydd Kitchener na ddylid gwisgo'r Fflach gan y byddai'n darged hawdd i'r gelyn saethu ato. Nid oedd y Brenin Siôr V yn cytuno, a dywedodd na fyddai'r gelyn byth yn gweld cefnau'r Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig. Mae'r Fflach yn cael ei wisgo hyd heddiw gan holl aelodau'r Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig.

Oes gennych chi wybodaeth ychwanegol am yr eitem hon? Gadewch sylwad isod

Sylwadau (0)

Rhaid mewngofnodi i bostio sylw