Gellir lawrlwytho cynnwys at ddefnydd anfasnachol, megis defnydd personol neu ar gyfer adnoddau addysgol.
Ar gyfer defnydd masnachol cysyllwch yn uniongyrchol gyda deilydd yr hawlfraint os gwelwch yn dda.
Read more about the The Creative Archive Licence.

Disgrifiad

Gwersyll Carcharorion Island Farm, Penybont-ar-Ogwr, oedd lleoliad yr ymgais fwyaf o'i bath gan garcharorion rhyfel Almaenig i ddianc yn ystod yr Ail Ryfel Byd. Ar 11 Mawrth 1945, llwyddodd 67 o uchel-swyddogion Natsïaidd i gael eu traed yn rhydd am gyfnod wedi iddynt dyllu twnnel o Gwt rhif 9.

Defnyddiwyd y 'bwced' hon i balu'r pridd o'r twnnel a oedd yn arwain o Gwt 9. Hefyd yn y llun mae pelen o bridd o'r twnnel. Ffufiodd yr Almaenwyr yn Island Farm beli o glai o bridd y twnnel dianc er mwyn iddynt fedru cael gwared ag ef yn haws. Adeiladodd y carcharorion rhyfel estyniad ffug i'r brif wal ar ddiwedd troad siâp 'L' yng Nghwt 9 a'i guddio'n gyfrwys. Ffurfiwyd y pridd i mewn i beli clai crwn a'u pasio drwy awyrdwll ffug i'r gwagle y tu ôl gan sicrhau nad oedd y pridd yn dangos uwchlaw lefel y ffenestr. Pan ddaliwyd y carcharorion rhyfel ni wnaethant erioed ddatgelu sut cawsant wared â'r pridd ac fe barhaodd y gyfrinach yn ddirgelwch hyd ganol y 1980au pan giciodd fandaliaid y mur ffug a thywalltodd y peli clai dros y llawr.

Oes gennych chi wybodaeth ychwanegol am yr eitem hon? Gadewch sylwad isod

Sylwadau (0)

Rhaid mewngofnodi i bostio sylw