Ysbryd Ty’n y Weirglodd.

Disgrifiad

Ysbryd Ty’n y Weirglodd.

Dyma stori gan Guto Roberts, Awdur, actor a storïwr, o Roslan ger Cricieth -

‘Dwi’n cofio sgwrs efo’r ddiweddar Mr Morgan Jones, Cefn-y-Maen,Llanystumdwy -a gawsai eleni yn Llecheiddior Ganol, Bryncir - ac iddo fo adrodd am ei brofiad yn mynd efo’i dad, a Gruffydd Roberts, Hendy, Ynys, i nôl defaid cadw oddiwrth y trên yng Nghricieth. Gan mai defaid o’r un ddiadell oedd yn mynd i’r Hendŷ a Llecheiddior Ganol, mi aed a’r defaid i lawr heibio i’r Fronolau, Rhos-lan, ac wedi cyrraedd yr allt sy’n rhedeg am Dy’n y Weirglodd mi sylwodd Morgan Jones fod ‘na ddynes i’w gweld yn yn ghanol y gyr defaid. ‘Welodd ei dad mohoni ond ‘roedd Gruffydd Roberts Hendŷ wedi gweld y ddynes yn union fel yntau!

Ddeuddydd union wedi i mi glywed y stori yna mi glywais stori arall, fwy na heb ynglyn a’r un llecyn. Mrs.Roberts, 22 Cae’rffynnon Llanystumdwy, oeddyn adrodd y stori.

Flynyddoedd yn ol, ‘roedd hi a’r ddiweddar Mrs Jones, Bewts Fawr-a oedd,gydallaw,yn ferch i Gruffydd Roberts, Hendŷ uchod -ar eu ffordd o Gapel y Beirdd am Gefn Isaf, Rhos-lan, a hynny ar nos Sul go niwlog. Cyn gynted ag yr aethant drwy’r llidiart- sydd dros y ffordd i Dy’n Weirglodd -i gae Brynbeddau: medda Mrs Roberts:

“Mi lithrodd rhywbeth mawr llwyd - a’r peth rhyfedd a welis i ‘rioed ar draws y ffordd o’r cae ar y chwith ini a hebio i gyfeiriad gwaelod y cae gan wneud sŵn rhyfedd – nid annhebyg i chwyrnellu chwibanog y lli-gron-efo-llinyn a fyddai gan blant erstalwm. ‘Roeddan ni wedi dychryn cymaint fel na ddwetson ni’r un gair wrth ein gilydd nes cyrraedd tŷ Cefn Isa’.”

Ffynhonnell : AR LAFAR GWLAD YN EIFIONYDD Gan Guto Roberts