Tudalen 10 o lyfr nodiadau yn eiddo i Margaret (Morris) Simcox James, Dowlais, 1863

Disgrifiad

Trawsgrifiad (t.10a):
Arglwydd anfon dy ––
lyferidd [leferydd]; Heddyw yn ei
rwisg ai rim. [rwysg a’i rym]
Dangos fod dy lais yn gryfach
nas gall [nag all] dyn wrthsefill
dim; Tyrd imlan [ymlaen], Nefol dân
cymer yma feddiant glan [glân]

Gweler y nodiadau ymchwil ychwanegol
[item newydd]
Celwddgi [Celwyddgi]
E ddylai fod nod i ni – ar dalcen
Hir clolc\i/og Celwyddgi.
o losgiad gof law wisgi.
Er llai o gael i r [i’r] hyll gi.


Nodyn: yma mae’r ‘E’ ymylol fwy na thebyg yn denodi Englyn.
Nodyn: yn ôl GPC ar lein mae’r gair ‘Celwyddgi’ar lafar gan mwyaf yn y De, o 1824 ymlaen.


Trawsgrifiad (t.10b):
[mewn pensil]
Rhydd i bob meddwl
Rhydd i bawb eu ––
feddwl;
Rhydd i bob meddwl
eu farn.
Rhydd i bob barn eu
Llafar


Nodiadau: Y dywediad “Rhydd i bob meddwl ei farn ac i bob barn ei lafar” yw’r teitl papur Cymraeg newyddion Y Drych yng Ngogledd America, sefydlwyd ym 1851. Gweler y rhifyn 12 Medi 1918 ac eraill. Mae colofn gyson ‘Barddoniaeth’ yn y papur hefyd, efallai cafodd rhai o destunau eu copïo neu clywed gan Margaret.
https://newspapers.library.wales/view/3799577/3799580/23/

*Rhydd can mean ‘rhoi’ [3rd person singular indicative [mynegol] – to give; = Every thought can give its opinion and every opinion can give its voice [nodyn gan Ioan Guile]

Nodyn: Item newydd mewn inc – llawysgrif newydd? Mae’r briflythyren G yn wahanol, ond mae ffurfiau geiriau a sillafu yn gyson. ?Beddargraff. Ysgrifennwyd ar bapur cyfrif.
Dan y Gareg hon mai
n [mae’n] gorwedd;
Wraig a garay r [carai’r] Gwely
n [’n] rhyfedd.
Os car [câr] hi[’r] bedd fel
cari [carai’r] Gwely
Hi fydd r [yr] olaf in [un]
yn codi. [=ar Ddiwrnod yr Atgyfodiad]

[Heb ei ddarganfod yn erthygl Guto Rhys: gweler eitem 3b]