Share

Gellir lawrlwytho cynnwys at ddefnydd anfasnachol, megis defnydd personol neu ar gyfer adnoddau addysgol.
Ar gyfer defnydd masnachol cysyllwch yn uniongyrchol gyda deilydd yr hawlfraint os gwelwch yn dda.
Read more about the The Creative Archive Licence.

Download link to the full resolution of image number 1 Delwedd 1 (opens in new window)full resolution of image 1

Disgrifiad

Llun du a gwyn, a gymerwyd tua 1928, mae'n debyg, o gynulleidfa Iddewig Pontypridd yn sefyll ar risiau ar ochr yr adeilad. Mae'r ddelwedd yn cofnodi agoriad swyddogol y neuadd gymunedol Iddewig newydd yn islawr y Synagog yn Cliff Terrace. Yr hen wraig ar y blaen yw Sarah Freedman, sef yr aelod hynaf o'r gynulleidfa ar y pryd hwnnw. Y dyn sy'n gwisgo'r gadwyn swyddogol yw Artemus Seymour, Cadeirydd Cyngor Dosbarth Trefol Pontypridd am y flwyddyn 1933-34. Roedd yn gynghorydd Llafur dros Cilfynydd. Y Rabbi yw Isaac Chaitowitz (1906-1972), a fu'n gwasnaethu am mlynedd ym Mhontypridd, o 1926-1936. Arferai fod yn Rabbi ym Mrynmawr.
Sefydlwyd Synagog cyntaf ym Mhontypridd yn 1867, pan drowyd ystafell ysgol yn fan addoli, ond mae'r gymuned Iddewig yn dyddio'n ôl i'r 1840au o leiaf. Er bod aelodaeth o'r gynulleidfa yn parhau'n fach, sefydlodd y gynulleidfa eu adran eu hunain ym mynwent Glyntaf yn y 1890au a chodi Synagog yn Nhrefforest yn 1895. Diddymwyd y gynulleidfa yn 1978 ac fe werthwyd Synagog Cliff Terrace a'i droi'n fflatiau.
Ffynonellau:
' The History of the Jewish Diaspora in Wales ' gan Cai Parry-Jones (http://e.bangor.ac.uk/4987).
JCR-UK/JewishGen (https://www.jewishgen.org/jcr-uk/community/val1_tredegar/index.htm).
Blwyddlyfr Iddewig (JYB), 1896-1929.
Archifau Morgannwg: (http://calmview.cardiff.gov.uk/Record.aspx?src=CalmView.Catalog&id=D1717%2f1%2f1&pos=2).
Storfa: Archifau Morgannwg.

Oes gennych chi wybodaeth ychwanegol am yr eitem hon? Gadewch sylwad isod

Sylwadau (3)

Frealan's profile picture
I can identify some of the people, members of my family, in this photo, which is probably around 1928. The matronly woman at the front is Sarah Freedman (nee Mendelson, 1856-1949), known as Granny Freedman. She was an important woman in the community. I don't know the important-looking couple behind her. Behind them are my grandparents, Simon (1883/5-1961) and Leah Freedman who died in 1981 aged 92. Simon is in the bowler hat. Two rows behind, the smiling woman in the middle is my great-aunt Sophie Freedman (1886/7-1970), my grandfather's sister. And behind her, the youngster on the left is my uncle Geoffrey Freedman, my father's elder brother. He looks to be around 10, which would place a date on this photo. Next to him is my uncle Max Freedman (1891-1972) standing behind his sister. Max and Sophie lived for most of their lives at 50 Rickard Street which features in another photo here. I have fond memories of visiting that house. The woman almost at the top, on the left by the wall, could be my aunt Dorothy, another sister.
Frealan's profile picture
I can precisely date this picture to March 11 1934 (Adar 24 5694) as I have a related picture.
Jewish History Association of South Wales / Cymdeithas Hanes Iddewig De Cymru's profile picture
Many thanks for this: it's always very satisfying when users of the site add further details to those we already have. We're actively researching the Jewish community in Pontypridd for our current project - if you think you'd be able to provide more information please feel free to get in touch: email details can be found in the Contact Us part of our website at https://jhasw2018.wixsite.com/news

Rhaid mewngofnodi i bostio sylw

Mwy o hanes Cymreig

Gall cyfraniadau i Gasgliad y Werin Cymru gynnwys disgrifiadau a darluniadau hanesyddol sy’n anghywir yn ffeithiol, sy’n drefedigaethol, sy’n hiliol, sy’n wahaniaethol neu sy’n amhriodol mewn ffordd arall. At hynny, mae’n bosibl y bydd eitemau’n defnyddio iaith a gymerwyd o ddogfennau hanesyddol, sydd bellach wedi dyddio ac yn ddifrïol. Byddem yn croesawu eich help i adnabod eitemau sy’n tramgwyddo neu’n niweidio pobl, a byddem yn ddiolchgar pe baech yn cysylltu â ni yma [email protected].