Gellir lawrlwytho cynnwys at ddefnydd anfasnachol, megis defnydd personol neu ar gyfer adnoddau addysgol.
Ar gyfer defnydd masnachol cysyllwch yn uniongyrchol gyda deilydd yr hawlfraint os gwelwch yn dda.
Read more about the The Creative Archive Licence.
Disgrifiad
Digwyddodd anghydfod glowyr Tonypandy ym 1910 yn bennaf oherwydd newid yn y system gyflogau. Talwyd glowyr yn ôl faint o lo roedden nhw'n ei gynhyrchu, ond pe bai'r wythïen roedden nhw'n ei gweithio yn arbennig o anodd, yna byddai eu cyflog yn cael cymhorthdal gyda 'lwfans'. Roedd perchnogion y pyllau eisiau rhoi'r gorau i dalu lwfansau, ac yn ddealladwy roedd y glowyr yn teimlo'n ddig.
Ym mis Hydref 1910, yng Nglofa Cambrian Combine, cafodd tua 800 o lowyr a oedd yn gwrthwynebu'r system gyflogau newydd eu cloi allan o'r pwll. Yna aeth tua 12,000 o lowyr ar streic, ac arweiniodd y gwrthdaro a ddaeth yn sgil hyn rhwng y streicwyr a'r heddlu at drais a therfysg. Ym mis Hydref 1911, derbyniodd y glowyr delerau newydd gan ddychwelyd i'r gwaith ym mis Hydref 1911.
Mae'r ddau bastwn cyflwyno hyn mewn casgliad preifat - Casgliad The Ross Mather Police Memorabilia of Wales.
Cafodd nifer fach eu comisiynu'n arbennig gan Lionel Lindsay, Prif Gwnstabl Morgannwg, ar gyfer eu cyflwyno i'r rhai y credai ef eu bod yn haeddu cydnabyddiaeth arbennig am eu hymddygiad ar noson 7/8 Tachwedd 1910 yn ystod yr ymosodiad ar Lofa Morgannwg, Llwynypia.
Oes gennych chi wybodaeth ychwanegol am yr eitem hon? Gadewch sylwad isod
Sylwadau (0)
Rhaid mewngofnodi i bostio sylw